เรื่องราวของ Tove Jansson (ตูเว ยานซอน) ในภาพยนตร์เริ่มต้นในปี 1944 ที่เมืองเฮลซิงกิ (Helsingfors) ช่วงปลายสงครามโลกครั้งที่สอง Tove (Alma Pöysti) นักวาดภาพสาววัย 30 ปี กำลังประสบปัญหาด้านการเงิน การค้นหาตัวตน และอัตลักษณ์ในงานภาพวาดของเธอ

Tove มาจากครอบครัวศิลปิน Viktor Jansson (1886 – 1958) พ่อของเธอเป็นประติมากรที่มีชื่อเสียงด้านรูปปั้นผู้หญิง ซึ่งมีผลงานเป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศ ส่วน Signe Hammarsten-Jansson แม่ของเธอ ก็เป็นศิลปินนักวาดที่มีผลงานออกแบบฉากให้ Suomen Kansallisooppera ja -baletti (Finnish National Opera and Ballet) และออกแบบดวงตราไปรษณียากรของประเทศฟินแลนด์ในช่วงปี 1929 – 1962

Tove จึงต้องรับแรงกดดันจากผู้คนรอบตัว ที่คาดหวังว่าเธอจะมีพรสวรรค์และความสามารถ สมกับที่เธอสืบเชื้อสายมาจากศิลปินชื่อดัง (ตัวละคร Muminpappan และ Muminmamman มีต้นแบบมาจากพ่อแม่ของเธอ ส่วน Mumintrollet คือตัวตนของเธอในเวอร์ชันการ์ตูน)

Tove สานสัมพันธ์อย่างลับๆ กับ Atos Wirtanen (Shanti Roney) นักปรัชญาฝ่ายซ้าย สมาชิกรัฐสภาฟินแลนด์ ที่มีภรรยาอยู่แล้ว (เขาเป็นต้นแบบของ Snufkin ตัวละครเพื่อนรักของมูมิน ที่สวมหมวกปีกกว้าง และสวมชุดสีเขียว)

ก่อนที่เธอจะพบกับ Vivica Bandler (Krista Kosonen) ผู้อำนวยการโรงละคร ลูกสาวนายกเทศมนตรีเฮลซิงกิ ที่ว่าจ้างให้ Tove ออกแบบการ์ดเชิญ — หลังจากนั้นพวกเขาก็เริ่มสานสัมพันธ์กัน โดยที่ Vivica ก็มีสามีอยู่แล้ว (ความสัมพันธ์ครั้งนี้เป็นแรงบันดาลใจให้เธอสร้าง Tofslan & Vifslan ตัวละครคู่แฝดในมูมิน ซึ่งเป็นชื่อเล่นที่พวกเธอใช้ตอนอยู่ด้วยกัน)

โครงเรื่องของภาพยนตร์ก็คือ ความสัมพันธ์ระหว่าง Tove และคนรักของเธอ ในช่วงเวลา 10 ปี ของความปรารถนา ความรู้สึก ความผิดหวัง และการไม่สมหวังในความรักในแบบที่เธอต้องการ สอดแทรกด้วยการสร้างสรรค์ Mumintrollet ตัวละครการ์ตูนมูมิน ที่กลายเป็นผลงานที่ทำให้คนทั่วโลกชื่นชม และสร้างชื่อให้เธอเป็นที่รู้จักในฐานะหนึ่งในนักเขียนที่โด่งดังที่สุดในประเทศฟินแลนด์

ชอบการแสดงของ Alma Pöysti ที่สวมบทบาทของ Tove ได้อย่างเป็นธรรมชาติ หลายฉากถ่ายทำออกมาได้งดงามมาก รวมถึงนักแสดงสมทบทุกคนก็มีความโดดเด่นน่าจดจำ

จุดที่ชอบสุดคือช่วงท้ายเรื่อง ตอนที่ Tove ซึ่งใช้ชีวิตโดยคิดว่าเธอทำให้พ่อผิดหวัง (ไม่ได้เป็นศิลปินในแบบที่ครอบครัวอยากให้เป็น) ได้รู้ความจริงว่า พ่อภูมิใจในตัวลูกสาวมาก และคอยติดตามผลงานของเธอมาตลอด

ส่วนที่ไม่ค่อยชอบ ก็คงเป็นการเล่าเรื่องที่เน้นความสัมพันธ์เชิงชู้สาวเยอะเกินไปหน่อย หรืออาจเป็นเพราะเราแอบหวังว่าจะได้เห็นวิถีการทำงาน การพัฒนาสไตล์ของตัวละครมูมิน หรือหนังสือนิยาย มากกว่านี้ก็เป็นได้

Mumintrollet เปิดตัวครั้งแรกเป็นการ์ตูนสั้น (comic strip) ใน Ny Tid หนังสือพิมพ์ของฟินแลนด์ และประสบความสำเร็จ ได้รับความนิยมอย่างสูง — Tove จึงเริ่มเขียนเรื่องราว และวาดภาพ ออกเป็นหนังสือนิยายภาพเล่มแรกชื่อ “Småtrollen och den stora översvämningen” (The Moomins and the Great Flood) ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี 1945 และมีภาคต่อตามออกมาอีก 8 เล่ม

Tove Jansson ได้รับรางวัล Hans Christian Andersen Award ในปี 1966 ซึ่งถือเป็นรางวัลสูงสุดของนักเขียนวรรณกรรมสำหรับเด็ก — ปัจจุบันหนังสือนิยายภาพ มูมิน ได้รับการแปลเป็นภาษาต่างๆ มากกว่า 50 ภาษา มียอดขายรวมกว่า 100 ล้านเล่ม และยังได้รับการดัดแปลงเป็นภาพยนตร์ ซีรีส์การ์ตูนโทรทัศน์ ไปจนถึงละครเวที นอกจากนั้นยังมีของเล่น เสื้อผ้า สินค้าต่างๆ ที่ขอลิขสิทธิ์ตัวละครมูมินไปใช้ ซึ่งสร้างรายได้รวมมากกว่า 800 ล้านยูโรต่อปี ทำให้ “มูมิน” กลายเป็นหนึ่งในตัวละครที่โด่งดัง และประสบความสำเร็จมากที่สุดในโลก

TOVE ภาพยนตร์ภาษาสวีเดน (svenska) จากประเทศฟินแลนด์ ผลงานของ Zaida Bergroth ผู้กำกับชาวฟินแลนด์ และบทโดย Eeva Putro ซึ่งได้แรงบันดาลใจมาจากประวัติชีวิต และผลงานของ Tove Jansson เปิดฉายที่งานเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติ Toronto วันที่ 9 กันยายน 2020 ก่อนจะเข้าฉายในประเทศฟินแลนด์ วันที่ 2 ตุลาคม และเข้าฉายในสวีเดน วันที่ 28 พฤษภาคม 2021

TOVE เข้าฉายในประเทศไทย ด้วยชื่อ “ตูเว : กำเนิดมูมิน” วันที่ 18 พฤษภาคม 2023 ที่โรงภาพยนตร์ Doc, Club & Pub. และ HOUSE Samyan

ภาพยนตร์เรื่องนี้ใช้ทุนสร้าง 3.4 ล้านยูโร (นับเป็นภาพยนตร์จากประเทศฟินแลนด์ที่ใช้เงินสร้างสูงสุดเป็นอันดับ 2 รองจาก TUNTEMATON SOTILA — The Unknown Soldier ปี 2017 ที่ใช้ทุนสร้าง 7 ล้านยูโร) และได้รับเลือกให้เป็นตัวแทนของประเทศฟินแลนด์ ส่งเข้าชิงรางวัลออสการ์สาขาภาพยนตร์ต่างประเทศยอดเยี่ยม แต่ไม่ได้รับการเสนอชื่อ

ประเทศฟินแลนด์ส่งภาพยนตร์ให้ The Academy of Motion Picture Arts and Sciences มาตั้งแต่ปี 1973 ถึง 2022 รวม 35 เรื่อง แต่มีเพียง MIES VAILLA MENNEISYYTTÄ — The Man Without a Past เรื่องเดียวเท่านั้น ที่ได้รับการเสนอชื่อให้เข้าชิงสาขาสาขาภาพยนตร์ต่างประเทศยอดเยี่ยมในปี 2002

TOVE ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิง 10 สาขา ใน Jussi Awards งานประกาศรางวัลภาพยนตร์ของประเทศฟินแลนด์ ซึ่งจัดตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 1944 และสามารถคว้ามาได้ 7 รางวัล คือ ภาพยนตร์ยอดเยี่ยม, ผู้กำกับยอดเยี่ยม (Zaida Bergroth), นักแสดงนำหญิงยอดเยี่ยม (Alma Pöysti), กำกับภาพยอดเยี่ยม (Linda Wassberg), ออกแบบฉากยอดเยี่ยม (Catharina Nyqvist Ehrnrooth), ออกแบบเครื่องแต่งกายยอดเยี่ยม (Eugen Tamberg) และ แต่งหน้ายอดเยี่ยม (Riikka Virtanen)

Mumintrollet หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ มูมิน / Moomin เป็นตัวละครที่ได้แรงบันดาลใจมาจาก Troll สิ่งมีชีวิตในตำนานปรัมปราของสแกนดิเนเวีย (Norse mythology) ที่อาศัยอยู่เป็นครอบครัวขนาดเล็กบนภูเขา หรือในถ้ำ ห่างไกลจากมนุษย์ พวกมันมีรูปร่างแตกต่างกันตามเรื่องเล่าสืบต่อกันมา บ้างก็ว่าพวกมันมีนิสัยดุร้ายป่าเถื่อน, มีเวทมนตร์, มีหน้าตาน่าเกลียดน่ากลัว, เคลื่อนไหวเชื่องช้า, ดูโง่, หรือในบางตำนาน พวกมันก็มีรูปร่างหน้าตาเหมือนกับมนุษย์