เรื่องราวของลาตัวหนึ่งกับโชคชะตาที่พลิกผัน ผ่านการเดินทางและประสบการณ์หลากหลาย ซึ่งมีทั้งเรื่องที่ดีและเรื่องที่เลวร้ายของมนุษย์ ในภาพยนตร์ตัวแทนจากประเทศโปแลนด์ที่ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์
EO
Jerzy Skolimowski
(2022)
เรื่องราวของลาตัวหนึ่งในคณะละครสัตว์ ซึ่งมี Kasandra (Sandra Drzymalska) ครูผู้ฝึกที่รักมันมาก เป็นทั้งนักแสดงและคนดูแลลาชื่อ EO
แต่ทั้งคู่ก็ต้องแยกจากกันเมื่อคณะละครสัตว์ล้มละลาย ด้วยสาเหตุจากทั้งเศรษฐกิจ และกลุ่มนักเคลื่อนไหวประท้วงต่อต้านการใช้งานสัตว์อย่างทารุณ
ตัวภาพยนตร์มีลักษณะเป็น road movie ด้วยการใช้มุมกล้องจับภาพต่างๆ จำลองมุมมองของลา ซึ่งเป็นตัวเอกของเรื่อง EO ถูกส่งตัวไปที่ฟาร์มม้าแห่งหนึ่ง กับฝูงม้าของคณะละครสัตว์ และถูกนำตัวไปใช้เป็นสัตว์สำหรับลากเกวียนขนของต่างๆ
แต่มันก็ถูกส่งตัวต่อไปให้กับคู่สามีภรรยาชาวนาในชนบท หลังจากที่มันเกิดตื่นตกใจกับเสียงม้าในคอก จนทำลายข้าวของเสียหาย ภาพตัดสลับดวงตาเศร้าสร้อยของมัน กับความหลังในอดีตที่มันเคยอยู่ในคณะละครสัตว์
การเดินเรื่องครึ่งชั่วโมงแรกค่อนข้างเนิบนาบไปทางเอื่อยเฉื่อย ความสนุกเกิดขึ้นหลังจาก EO หนีออกมาจากคอกในฟาร์มได้สำเร็จ มันเริ่มออกเดินทางไปที่ไหนสักแห่ง (เดาว่าเพื่อจะกลับไปหา Kasandra แต่มันก็ไม่รู้ว่าเธออยู่ที่ไหน) เส้นทางแห่งโชคชะตาพลิกผัน ทำให้มันกลายเป็นสัตว์นำโชคของทีมฟุตบอลท้องถิ่น ได้เจอกับเรื่องราวอันโหดร้ายของมนุษย์ ถูกจับตัวส่งข้ามประเทศ และจบลงด้วยจุดหมายปลายทางที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้
EO ใช้การเล่าเรื่องผ่านสัตว์ แต่สัตว์ในเรื่องนี้พูดไม่ได้ (และไม่มีใครมาบรรยายความคิดของสัตว์ให้ผู้ชมฟัง) การถ่ายทอดเรื่องราวที่ผู้ชมต้องจินตนาการไปเองว่าเกิดอะไรขึ้น โดยมีคนโผล่เข้ามาเหมือนตัวประกอบที่ช่วยตอกย้ำความโหดร้ายของมนุษย์ หรือบางครั้งก็มีภาพแฟลชแบ็คจากอดีต ซึ่งก็ไม่รู้ว่ามันเป็นภาพที่ผู้กำกับคิดว่ามันเป็นสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในฉากนั้น หรือเป็นภาพที่ใส่เข้ามาให้ผู้ชมเห็นแค่นั้น เพราะในความจริงคงไม่มีใครรู้ว่าลากำลังคิดอะไรอยู่
EO อาจะไม่ใช่ภาพยนตร์ที่เหมาะสำหรับทุกคน แม้ว่าตัวละครลาในเรื่องจะดูน่ารัก แต่ชีวิตของมันก็ไม่ได้มีความสุข ผู้ชมทำได้เพียงเฝ้าติดตามดูว่ามันจะทำอะไร หรือมนุษย์ที่มันพบเจอจะแสดงพฤติกรรมอย่างไรต่อมัน โดยที่ผู้ชมไม่สามารถคาดเดาอะไรได้เลย เพราะเราไม่รู้ว่าจุดหมายของลาตัวนี้อยู่ที่ไหร หรือแม้ว่าเราจะพอเดาทางได้ และภาวนาให้มันจะได้พบกับชีวิตที่ดี แต่ในใจของเราก็รู้ดีว่า โลกนี้มันช่างโหดร้ายเหลือเกินสำหรับลาตัวเล็กๆ อย่าง EO
ผลงานภาพยนตร์ของ Jerzy Skolimowski ผู้กำกับชาวโปแลนด์วัย 84 ปี ที่ได้แรงบันดาลใจมาจาก au hasard, Balthazar ภาพยนตร์ฝรั่งเศสปี 1966 ของ Robert Bresson ว่าด้วยเรื่องราวของลาตัวหนึ่ง ซึ่งถูกส่งต่อเปลี่ยนมือผ่านเจ้าของหลายคนที่มีจิตใจโหดเหี้ยม
EO ฉายรอบปฐมทัศน์ในงานเทศกาลภาพยนตร์ Cannes วันที่ 19 พฤษภาคม 2022 และคว้ารางวัล Prix du Jury มาได้ ประเทศโปแลนด์ส่งภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นตัวแทนของประเทศ เข้าชิง Academy Awards ครั้งที่ 95 ในสาขาภาพยนตร์ต่างประเทศยอดเยี่ยม (Best International Feature Film)